Een hartinfarct is een meestal vrij plotselinge, plaatselijke beschadiging (laesie) of afsterving (necrose) van hartspierweefsel (myocardweefsel).
Symptomen van een hartinfarct
Mogelijke symptomen:
Hevige tot verstikkende benauwdheid, duizeligheid en vermoeidheid, lichte, matige of hevige pijn in de borst die vaak uitstraalt naar kaak, rug en armen (vooral linkerarm), soms ook buikkrampen, zware hartkloppingen ('bonzen'), hartritmestoornissen (aritmieën), ECG-veranderingen, hartfalen (verminderde pompfunctie van het hart), bloeding als gevolg van een scheur in de hartspier op de plaats van het infarct, hevig zweten, onrust, verwardheid, angst en bewusteloosheid.
Let op! De aard en de ernst van de klachten tijdens en/of ná een hartinfarct zijn sterk afhankelijk van plaats en omvang van het hartinfarct. De klachten verschillen daarom zeer sterk van geval tot geval. In 20% van de gevallen zijn er nauwelijks of geen verschijnselen (zgn. stil hartinfarct).
Behandeling van een hartinfarct
Beschikbare behandelingen van een hartinfarct:
- Acute hulp (zie ook: reanimatie)
Let op! Hoe sneller de hulp wordt gegeven, hoe groter de kans op overleving.
- Extra zuurstof
- Aspirine
- Hartmassage, elektrische schokken op de borst met defibrillator,
- Hartbewaking (monitoring) op intensive care en hartoperatie (o.a. 'bypass')
- Medicijnen:
- Morfine voor kalmering en vermindering van de hartbelasting
- Nitroglycerine om de doorbloeding van het hart te verbeteren
- (Acetyl)salicylaat, ('kwart of half aspirientje') om de kans op een hartinfarct door bloedstolsel (coronaire trombose) te verminderen
- Bèta-blokkers voor de stabilisatie en vertraging van het hartritme
- Trombolytica om bloedstolsels in de kransslagaderen op te lossen
- ACE-remmers: verlaging van verhoogde bloeddruk en verbetering van de hartdoorbloeding
- Llipidennormaliserende middelen ('cholesterol-verlagers'): normalisering van afwijkende cholesterolwaarden in het bloed
- Medische ingrepen:
- Hartoperatie (coronaire bypass)
Nabehandeling van een hartinfarct
Na een hartinfarct (acuut myocardinfarct of hartaanval) is de hartprestatie vaak sterk verminderd . Bovendien is er vaak een betrekkelijke grote kans op een tweede infarct.
De nabehandeling van een hartinfarct is vooral gericht op:
- het voorkómen van een nieuw hartinfarct
- de normalisering van het hartritme
- de verbetering van de pompfunctie van het hart
- de verbetering van de doorbloeding van het hart
- de verlaging van een verhoogde bloeddruk
Oorzaken van een hartinfarct
Mogelijke oorzaken van een hartinfarct:
- Coronaire atherosclerose : dichtslibben van kransslagaderen met zogenaamde coronaire plaques (aderverkalking van het hart)
- Coronaire trombose: afsluiting van een kransslagader door een bloedstolsel (trombus) dat ter plekke is ontstaan
- Coronaire embolie: afsluiting van een kransslagader door een bloedstolsel, weefselresten of luchtbel (embolus) dat via de bloedbaan van elders uit het lichaam in het hart terecht is gekomen
- Coronaire vaatspasmen: plotselinge afsluiting van een kransslagader door samentrekking (spasme) van de vaatwand
Let op! In al deze gevallen is de doorbloeding van het gedeelte achter de afsluiting zo sterk verminderd dat te weinig of geen zuurstof naar de achterliggende hartspiervezels wordt vervoerd. Hierdoor sterven deze vezels af (cardiale necrose), wat gepaard kan gaan met hevige pijn en levensbedreigende hartklachten (o.a. hartritmestoornissen) of -aritmieën).
Een hartinfarct voorkomen
Na een hartinfarct is de kans op een tweede hartaanval groter dan normaal. Dit verhoogde risico kan o.a. worden verlaagd door:
- een gezond leven (zie leefregels/dieet)
- nabehandeling met medicijnen, zoals een lage dosering acetylsalicylzuur of carbasalaat-calcium (zie salicylaten), bloeddrukverlagers (anti-hypertensiva), lipidennormaliserende middelen ('cholesterol-verlagers'), nitraten en/of anti-aritmica (o.a.bèta-blokkers).
Hartinfarct: 10 leefregels
Enkele leefregels om de kans op een (volgend) hart-infarct en/of andere hart- en vaataandoeningen te verkleinen:
(1) Eet gevarieerd: neem voldoende groenten, fruit, niet-geraffineerde graanproducten ('vezel-rijk'), peulvruchten, zoutwatervis en noten (in beperkte mate vanwege calorie-rijkdom).
(2) Eet voldoende vitaminen en mineralen: o.a. in volkoren brood en vitamine C-rijke producten. Vul deze zo nodig aan met een multivitaminepreparaat.
(4) Matig het gebruik van suiker en geraffineerde graanproducten: o.a. bloem, gries, bakmeel, etc. bevatten weinig of geen vezels.
(3) Matig het gebruik van vet en vlees: vet en vlees bevatten relatief veel 'slecht' (o.a. LDL) cholesterol.
(5) Matig het gebruik van kaas en andere zuivelproducten
(6) Matig het gebruik van keukenzout: te veel keukenzout werkt bloeddrukverhogend.
(7) Beweeg voldoende
Door dagelijks te wandelen, zwemmen, sporten, etc. houdt u uw gewicht en conditie op peil.
(8) Beperk stress: stress doet eten én vermindert uw conditie.
(9) Matig het gebruik van alcohol: alcohol doet eten (en onregelmatig leven) en overmatig alcoholgebruik kan acute hartproblemen veroorzaken.
(10) Rook niet!: roken beschadigt zowel de longen als het hart en de bloedvaten.
Hartinfarct: dieet
Belangrijke voedingsregels om een hartinfarct te voorkómen zijn:
(1) Eet vooral vers en gevarieerd voedsel.
(2) Gebruik bij voorkeur etenswaren die veel enkelvoudig onverzadigde vetzuren bevatten. Beperk het gebruik van verzadigde vetzuren en meervoudig onverzadigde vetzuren.
(3) Er zijn een aantal vitaminen en mineralen waarvan is aangetoond dat ze het ontstaan van hart- en vaataandoeningen kunnen tegengaan.
- Vitaminen: vitamine B1 tot B12), C (ascorbinezuur) en E
- Mineralen: chroom (Cr), kalium (K), koper (Cu), magnesium (Mg), mangaan (Mn), selenium (Se) en zink (Zn).
(4) Eet en snoep niet teveel: vermijd overgewicht.
Een dreigend hartinfarct
Met een dreigend hartinfarct wordt een vergrote kans op een plotseling hartinfarct bedoeld. Dit gevaar is vooral groot onmiddellijk na een pas doorgemaakt hartinfarct.
Terug naar hartaandoeningen
Symptomen van een hartinfarct
Mogelijke symptomen:
Hevige tot verstikkende benauwdheid, duizeligheid en vermoeidheid, lichte, matige of hevige pijn in de borst die vaak uitstraalt naar kaak, rug en armen (vooral linkerarm), soms ook buikkrampen, zware hartkloppingen ('bonzen'), hartritmestoornissen (aritmieën), ECG-veranderingen, hartfalen (verminderde pompfunctie van het hart), bloeding als gevolg van een scheur in de hartspier op de plaats van het infarct, hevig zweten, onrust, verwardheid, angst en bewusteloosheid.
Let op! De aard en de ernst van de klachten tijdens en/of ná een hartinfarct zijn sterk afhankelijk van plaats en omvang van het hartinfarct. De klachten verschillen daarom zeer sterk van geval tot geval. In 20% van de gevallen zijn er nauwelijks of geen verschijnselen (zgn. stil hartinfarct).
Behandeling van een hartinfarct
Beschikbare behandelingen van een hartinfarct:
- Acute hulp (zie ook: reanimatie)
Let op! Hoe sneller de hulp wordt gegeven, hoe groter de kans op overleving.
- Extra zuurstof
- Aspirine
- Hartmassage, elektrische schokken op de borst met defibrillator,
- Hartbewaking (monitoring) op intensive care en hartoperatie (o.a. 'bypass')
- Medicijnen:
- Morfine voor kalmering en vermindering van de hartbelasting
- Nitroglycerine om de doorbloeding van het hart te verbeteren
- (Acetyl)salicylaat, ('kwart of half aspirientje') om de kans op een hartinfarct door bloedstolsel (coronaire trombose) te verminderen
- Bèta-blokkers voor de stabilisatie en vertraging van het hartritme
- Trombolytica om bloedstolsels in de kransslagaderen op te lossen
- ACE-remmers: verlaging van verhoogde bloeddruk en verbetering van de hartdoorbloeding
- Llipidennormaliserende middelen ('cholesterol-verlagers'): normalisering van afwijkende cholesterolwaarden in het bloed
- Medische ingrepen:
- Hartoperatie (coronaire bypass)
Nabehandeling van een hartinfarct
Na een hartinfarct (acuut myocardinfarct of hartaanval) is de hartprestatie vaak sterk verminderd . Bovendien is er vaak een betrekkelijke grote kans op een tweede infarct.
De nabehandeling van een hartinfarct is vooral gericht op:
- het voorkómen van een nieuw hartinfarct
- de normalisering van het hartritme
- de verbetering van de pompfunctie van het hart
- de verbetering van de doorbloeding van het hart
- de verlaging van een verhoogde bloeddruk
Oorzaken van een hartinfarct
Mogelijke oorzaken van een hartinfarct:
- Coronaire atherosclerose : dichtslibben van kransslagaderen met zogenaamde coronaire plaques (aderverkalking van het hart)
- Coronaire trombose: afsluiting van een kransslagader door een bloedstolsel (trombus) dat ter plekke is ontstaan
- Coronaire embolie: afsluiting van een kransslagader door een bloedstolsel, weefselresten of luchtbel (embolus) dat via de bloedbaan van elders uit het lichaam in het hart terecht is gekomen
- Coronaire vaatspasmen: plotselinge afsluiting van een kransslagader door samentrekking (spasme) van de vaatwand
Let op! In al deze gevallen is de doorbloeding van het gedeelte achter de afsluiting zo sterk verminderd dat te weinig of geen zuurstof naar de achterliggende hartspiervezels wordt vervoerd. Hierdoor sterven deze vezels af (cardiale necrose), wat gepaard kan gaan met hevige pijn en levensbedreigende hartklachten (o.a. hartritmestoornissen) of -aritmieën).
Een hartinfarct voorkomen
Na een hartinfarct is de kans op een tweede hartaanval groter dan normaal. Dit verhoogde risico kan o.a. worden verlaagd door:
- een gezond leven (zie leefregels/dieet)
- nabehandeling met medicijnen, zoals een lage dosering acetylsalicylzuur of carbasalaat-calcium (zie salicylaten), bloeddrukverlagers (anti-hypertensiva), lipidennormaliserende middelen ('cholesterol-verlagers'), nitraten en/of anti-aritmica (o.a.bèta-blokkers).
Hartinfarct: 10 leefregels
Enkele leefregels om de kans op een (volgend) hart-infarct en/of andere hart- en vaataandoeningen te verkleinen:
(1) Eet gevarieerd: neem voldoende groenten, fruit, niet-geraffineerde graanproducten ('vezel-rijk'), peulvruchten, zoutwatervis en noten (in beperkte mate vanwege calorie-rijkdom).
(2) Eet voldoende vitaminen en mineralen: o.a. in volkoren brood en vitamine C-rijke producten. Vul deze zo nodig aan met een multivitaminepreparaat.
(4) Matig het gebruik van suiker en geraffineerde graanproducten: o.a. bloem, gries, bakmeel, etc. bevatten weinig of geen vezels.
(3) Matig het gebruik van vet en vlees: vet en vlees bevatten relatief veel 'slecht' (o.a. LDL) cholesterol.
(5) Matig het gebruik van kaas en andere zuivelproducten
(6) Matig het gebruik van keukenzout: te veel keukenzout werkt bloeddrukverhogend.
(7) Beweeg voldoende
Door dagelijks te wandelen, zwemmen, sporten, etc. houdt u uw gewicht en conditie op peil.
(8) Beperk stress: stress doet eten én vermindert uw conditie.
(9) Matig het gebruik van alcohol: alcohol doet eten (en onregelmatig leven) en overmatig alcoholgebruik kan acute hartproblemen veroorzaken.
(10) Rook niet!: roken beschadigt zowel de longen als het hart en de bloedvaten.
Hartinfarct: dieet
Belangrijke voedingsregels om een hartinfarct te voorkómen zijn:
(1) Eet vooral vers en gevarieerd voedsel.
(2) Gebruik bij voorkeur etenswaren die veel enkelvoudig onverzadigde vetzuren bevatten. Beperk het gebruik van verzadigde vetzuren en meervoudig onverzadigde vetzuren.
(3) Er zijn een aantal vitaminen en mineralen waarvan is aangetoond dat ze het ontstaan van hart- en vaataandoeningen kunnen tegengaan.
- Vitaminen: vitamine B1 tot B12), C (ascorbinezuur) en E
- Mineralen: chroom (Cr), kalium (K), koper (Cu), magnesium (Mg), mangaan (Mn), selenium (Se) en zink (Zn).
(4) Eet en snoep niet teveel: vermijd overgewicht.
Een dreigend hartinfarct
Met een dreigend hartinfarct wordt een vergrote kans op een plotseling hartinfarct bedoeld. Dit gevaar is vooral groot onmiddellijk na een pas doorgemaakt hartinfarct.
Terug naar hartaandoeningen
Medicijnen
Acetylsalicylzuur Cardio TablettenAcetylsalicylzuur Neuro Tabletten
Actilyse®
Alteplase Infusies
Anistreplase Injecties
Ascal® '38'
Ascal® (zelfzorg)
Ascal® Cardio-Neuro
Aspirine-C®
Aspirine® Protect
Carbasalaat-calcium Cardio
Carbasalaat-calcium Poeders (zelfzorg)
Cardioral®
Drotrecogin Infusies
Eminase®
Eplerenon Tabletten (generiek)
Inspra®
Isoptin®
Kabikinase®
Metalyse® (EU)
Rapilysin® (EU)
Reteplase Injecties
Streptase®
Streptokinase Infusies/Injecties
Tenecteplase Injecties (EU)
Verapamil Dragees/Injecties/Tabletten (generiek)
Xigris® (EU)
Top Dossiers