Oorsmeer ook wel cerumen genoemd, wordt in het buitenste deel onze gehoorgang geproduceerd door meer dan duizend kliertjes. De meest voorkomende oorzaak van plotselinge slechthorendheid is een oorprop, een propje oorsmeer (cerumen) in de gehoorgang. Oorsmeer is een veel voorkomende oorzaak van gehoorverlies. Als als er zich een propje oorsmeer in het oor vormt en daardoor de gehoorgang afsluit, is dat vervelend en kan het tot slechthorendheid aanleiding geven. Peuteren kan de slechthorendheid soms verergeren; wees daar dus voorzichtig mee. Oorsmeer hoort gewoon in het oor.

Oorsmeer houdt normaliter de gehoorgang soepel en vrij van ontstekingen. Maar soms kan het oorsmeer een propje gaan vormen en de gehoorgang afsluiten. In dat geval komt het geluid minder goed bij het trommelvlies. Daardoor lijkt het alsof het gehoorvermogen plotseling is afgenomen.

Oorwas

Oorwas of cerumen is de stroperige vloeistof in de gehoorgang die bestaat uit een mengsel van keratine, collageen, haartjes en talg uit huidschilfers. Er zitten wel 1000 tot 2000 oorsmeerklieren in het menselijk oor. Door het vettige karakter van oorsmeer, werkt het waterafstotend en beschermt ons oor zo tegen vocht. Tegelijkertijd vormt oorsmeer een beschermingslaagje voor de kwetsbare huid in de gehoorgang en vangt het stofjes en vuil op en kan het insectjes tegen houden. Door de samenstelling van het oorsmeer vormt het een onprettige omgeving voor bacteriën en schimmels.Als de gehoorgang in goede doen is, dan is de aanmaak en afvoer van oorsmeer in evenwicht. Het oorsmeer komt normaal vanzelf naar buiten, droogt dan op en wordt uit de gehoorgang gewreven of gewassen.

Talg & zweet

Er zijn twee soorten kliertjes die samen zorgen voor de oorsmeer vorming: talgkliertjes en zweetkliertjes. Doordat de dunne huid in de gehoorgang zich vanaf het trommelvlies vernieuwd, komen de huidschilfers samen met het oorsmeer en soms wat haartjes naar buiten.
De hoeveelheid oorsmeer productie verschilt per persoon: sommigen produceren maar een heel klein beetje, anderen juist heel veel. De chemische samenstelling van oorsmeer kan zeer sterk verschillen. Het kan uit nat geel gekleurd oorsmeer bestaan dat langzamerhand verkleurt tot een drogere versie van oorsmeer dat zelfs kleurloos kan zijn.


Door het gepeuter en geschraap in het oor beschadigd de huid in het oor en wordt oorsmeer juist naar achter geduwd, waardoor het verder richting het trommelvlies of zelfs erop komt te zitten. Hierdoor kunnen oorproppen ontstaan. Doordat bij het peuteren ook de gevoelige huid in de gehoorgang geraakt wordt waar de kliertjes zich bevinden, zal er alleen maar meer oorsmeer worden geproduceerd.
Houdt in gedachten dat ons oor volledig zelf reinigend is, en zelf huidschilfertjes, haartjes, stof en oorsmeer naar buiten brengt. Door te kauwen, te praten, te lachen en te gapen, worden de kleine korreltjes oorsmeer vanzelf naar buiten gewerkt.

Peuteren

Door het gepeuter in het oor kan er zelfs een ophoping van oorsmeer plaatsvinden en een oorprop ontstaan. Door het verwijderen van de natuurlijke beschermlaag uit het oor en eventuele beschadiging van de huid kan de gehoorgang ook ontstoken raken. Er ontstaat dan een gehoorgangontsteking.
Peuteren in het oor is dan ook ten zeerste af te raden. Oorsmeer dat helemaal aan de buitenrand zit en zichtbaar voor een ander is, mag voorzichtig weggehaald worden. Dit kan wel worden gedaan met een wattenstaafje, maar zorg er dan wel voor dat het watje niet in het oor verdwijnt. Overbeharing in het oor kan er soms voor zorgen dat het oorsmeer minder makkelijk naar buiten komt.

Oorzaken

Net als met hoortoestellen, koptelefoontjes en gehoorbeschermers die in het oor worden gedragen (oorpluggen of op maat gemaakte gehoorbeschermers) kan het telkens inbrengen en uitdoen ervoor zorgen dat er meer oorsmeer wordt geproduceerd. Tegelijkertijd kan oorsmeer wat reeds bij de uitgang van de gehoorgang zit met een oorstukje of gehoorberschermer verder naar binnen worden geduwd, waardoor op den duur een ophoping van oorsmeer kan ontstaan. Door het oorsmeer kan ook de uitgang van het oorstukje, de tip of de telefoonuitgang van het in-het-oortoestel worden geblokkeerd. Volgens de instructie reinigen van deze onderdelen, vervangen van tips en filters, is dan ook zeer belangrijk. Wanneer hoortoestellen of gehoorbeschermers worden gedragen kan het nodig zijn met enige regelmaat de oren schoon te laten maken. Hoe vaak dit moet gebeuren is afhankelijk van de hoeveelheid oorsmeer productie, die zoals aangegeven per persoon kan verschillen.

 

Symptomen oorsmeerprop

Door de meestal vrij plotselinge afsluiting van de gehoorgang wordt het gehoor plotseling minder. Vaak ontstaat dit tijdens of na het douchen. Meestal is dat slechts aan één oor. Vaak wordt afsluiting door oorsmeer veroorzaakt door oorpeuteren of pogingen het oor te reinigen met wattenstokjes

Oorsmeeroplossers

Met eenvoudige huis- tuin- en keukenmiddeltjes kan overmatig oorsmeer worden verholpen. Reinig de gehoorgang NIET door te peuteren met wattenstokjes en dergelijke. Daardoor kan de prop soms juist nog dieper en vaster komen te zitten. Soms is het voldoende een klein druppeltje olie (olijfolie, zonnebloemolie etc.) in het oor te doen. Dit kan eventueel enkele dagen worden gedaan. De prop zal daardoor al oplossen.Soms wordt aangeraden om slaolie, babyolie of commercieel verkrijgbare oorsmeer oplossers te gebruiken. Deze zorgen ervoor dat oorsmeer zich losweekt van de huid en zo makkelijker te verwijderen is of vanzelf naar buiten komt.

Wanneer naar de dokter?

Als zelf verwijderen niet lukt kan de huisarts(enpraktijk) de gehoorgang uitspuiten. Uiteraard kunnen ook andere propjes de gehoorgang afsluiten. Bijvoorbeeld door erwtjes, propjes papier en losgelaten bolletjes watten van wattenstokjes. In de huisarts(praktijk) zal men de oorprop en het opgehoopte vuil verwijderen door het oor schoon te spoelen of uit te zuigen.


Mogelijke behandelingen (o.a.)
- gehoorgang schoonmaken (= 'oor uit laten spuiten')
- gehoorgang-reinigende oordruppels: o.a. Waterstofperoxide Oplossing 3% FNA,
Xerumenex®

Bronnen

  • Thuisarts
  • NHG Standaard
  • Consumed

Laatst bijgewerkt op 3 juli 2018


Terug naar oor-aandoeningen