Jeuk kan plaatselijk en licht zijn, maar ook over het hele lichaam voorkomen en veel leed en last veroorzaken. De jeuk ontstaat door het vrijkomen van histamine in de huid. Hierdoor worden via aparte jeukzenuwen jeuksignalen doorgegeven aan de hersenen. Deze zenuwen zijn ook gevoelig voor warmte. Dit zou kunnen verklaren waarom jeuk bij afkoeling van de huid afneemt.
Aanhoudende jeuk kan op een ernstige onderliggende ziekte duiden (zie 'oorzaken').

Mogelijke bijkomende symptomen:
Wrijven en krabben, huidwondjes, huidinfecties, gevoel gek te worden van de jeuk en slaapproblemen. De jeuksymptomen kunnen sterker, maar ook minder sterk, worden bij angst, spanning en/of stress.

Behandeling van jeuk

Beschikbare behandelingen van jeuk:
- Genezen (causaal-curatief) van de onderliggende aandoening (zie 'oorzaken')
- Jeukbestrijding door afkoelen van de huid: verkoelend compres, verkoelende huidmiddelen (o.a. lotio alba, mentholpoeder) of 0,025%-capsaïcine-crème (o.a. bij gordelroos)
- Anti-jeukmiddelen: o.a. antihistaminica (o.a. bij insectenbeten), corticosteroïden (o.a. bij eczeem en psoriasis) en plaatselijk verdovende middelen (o.a. bij aambeien)

Oorzaken van jeuk

Mogelijke oorzaken van jeuk:
- Aambeien
- Aarskloven (anale fissuren)
- Afweersysteemaandoeningen, o.a. jeukziekte (prurigo)
- Allergische huidreacties, zoals contacteczeem en voedselallergie
- Brandwonden
- Chemicaliën: o.a. basen, zuren en andere irriterende stoffen
- Fistels
- Fysische prikkels: lichte aanraking, milde warmte, elektrische prikkels, strijken over de huid, trillen van de huid, zien van krabben door anderen
- Huidinfecties met bacteriën, schimmels (o.a. zwemmerseczeem), parasieten (o.a. luizen, schurft) en wormen
- Huidaandoeningen (dermatosen), zeer veel huidaandoeningen gaan gepaard met jeuk
- Insectenbeten of -steken
- Jicht (arthritis urica),
- Kanker, o.a. huidkanker (dermatomen) en leukemie (bloedkanker)
- Littekens
- Medicijnen (o.a. allergische bijwerkingen)
- Orgaanaandoeningen, o.a. verminderde nierfunctie (nierinsufficiëntie, nierfalen), verminderde leverfunctie (leverinsufficiëntie, leverfalen) al of niet met geelzucht (icterus), suikerziekte (diabetes mellitus) en aderverkalking (atherosclerose)
- Reuma (o.a. reumatoïde artritis)
- Zenuwaandoeningen, o.a. gordelroos, multipele sclerose (MS), neurosen, psychosen en hersenbloeding
- Zonnebrand
- Zwangerschap

Naar de (huis)arts?

Jeuk kan onschuldig zijn maar ook wijzen op een ernstige huid- of orgaanziekte.
Neem contact op met de (huis)arts:
- als de jeuk ernstig is, grote huidoppervlakken betreft (o.a. eczeem en psoriasis) en lang aanhoudt.
- als zich naast de jeuk nog andere verschijnselen voordoen, zoals pukkeltjes (urticaria), koorts, geelzucht (leveraandoening), huidontstekingen (o.a. gordelroos, krentenbaard).
- als de jeuk mogelijk een bijwerking is van medicijnen.

Jeukziekte (prurigo)

Jeukziekte is een aanhoudende (chronische) jeuk door de vorming van pukkeltjes op (vooral) armen en benen. Jeukziekte is soms ongeneeslijk.

Mogelijke oorzaken:
Aangeboren stoornis van het afweersysteem.

Beschikbare behandelingen:
- Medicijnen: huidcorticosteroïden, klasse 1 en 2 (zie ook hieronder)

Terug naar huidaandoeningen