Blaasontsteking is een ontsteking van de binnenwand van de blaas. Blaasontsteking komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen omdat bacteriën via de kortere plasbuis (urethra) van de vrouw gemakkelijker de blaas kunnen binnendringen. Blaasontsteking kan vooral bij vrouwen regelmatig terugkeren.

Symptomen van blaasontsteking

Mogelijke symptomen van blaasontsteking:
- Vaak aandrang tot plassen
- Dikwijls, maar weinig plassen
- Brandende pijn tijdens het plassen (boven het schaambeen en/of onder in de rug)
- Drukkend of pijnlijk gevoel in onderbuik en/of zij
- Troebele urine al of niet met bloed (in ca. 30% van de gevallen)

Bij interstitiële cystitis (zie onder) kan de urine pus en bloed bevatten en de blaas op den duur verschrompelen.

Let op! Bij ouderen verloopt een blaasontsteking vaak zonder klachten.

Behandeling van blaasontsteking

Beschikbare behandelingen van blaasontsteking:
- Veel vocht drinken (ca. 2 liter vocht per dag = 8 glazen water)
- Regelmatig en 'volledig leeg' plassen
- Plassen na het vrijen (vrouwen)
- Medicijnen: o.a.:
- Antibioticumkuur (meestal 1-3 dagen en bij hardnekkige ontsteking: 7-10 dagen). (Let op! Bij een verhoogde kans op blaasontsteking (vaker dan 2 x per jaar) kan een continue lage dosis antibioticum ter voorkoming effectief zijn.)
- Zuiveringszout: ter verzachting van de klachten
- Atropine: opheffen van blaaskrampen
- Fenazopyridine: tot rust brengen van het ontstoken blaasweefsel

Oorzaken van blaasontsteking

Mogelijke oorzaken van blaasontsteking:

Vrouwen
- Infectie van de blaas vanuit de vagina via de plasbuis (vaak na geslachtsgemeenschap) of via een fistel tussen vagina en plasbuis met als gevolg een steeds terugkerende blaasonsteking.

Mannen
- Infectie van de blaas via de plasbuis (zelden) of vanuit een ontstoken prostaat (prostatitis)

Bij zowel vrouwen als mannen
- Onvoldoende blaaslediging van de blaas (bijv. vrouwen met verzakking of mannen met prostaat-vergroting)
- Afwijking van de urinewegen (vooral bij kinderen)
- Interstitiële cystitis: blaasontsteking met onbekende oorzaak (geen infectie aantoonbaar)

Het is niet waarschijnlijk dat kou en/of tocht blaasontsteking veroorzaken.

Naar de (huis)arts?

Raadpleeg de (huis)arts:
- bij mannen en kinderen met klachten die op een blaasontsteking lijken.
- bij vrouwen met klachten die ? ondanks behandeling ? langer dan 2 weken duren.
- bij zwangere vrouwen met klachten die op blaasontsteking lijken.
- als u andere verontrustende klachten heeft.

Blaasontsteking: Urinemonster

Een urinemonster wordt gebruikt voor het aantonen van bepaalde stoffen die wél (o.a. creatinine) of niet (o.a. eiwitten en bacteriën) in de urine thuishoren.
Vang het middelste deel van de plas in een potje met deksel (bij apotheek of huisarts verkrijgbaar) op. Vrouwen moeten tijdens het plassen de schaamlippen gespreid houden; mannen moeten eerst de voorhuid van de penis optrekken. Sluit na het opvangen van de urine het potje goed af.
De urine bij voorkeur binnen 2 uur na het plassen inleveren voor laboratoriumonderzoek. De urine kan, als dat beter uitkomt, vóór inlevering nog 24 uur in de koelkast worden bewaard.

Interstitiële cystitis

Interstitiële cystitis is een pijnlijke ontsteking van de blaas zonder micro-organismen in de urine. Het komt meestal voor bij vrouwen van middelbare leeftijd. De oorzaak is onbekend.

Symptomen zijn:
- Pijn, vaak en pijnlijk plassen, bloed en soms pus in de urine, blaasverschrompeling

Beschikbare behandelingen:
- Er is geen afdoende behandeling voor interstitiële cystitis. Soms moet de blaas operatief worden verwijderd en vervangen door een stoma.

Bronnen:
- Farmacotherapeutisch Kompas
- Merck Medisch Handboek
- NHG-patiëntenfolder \"Blaas-ontsteking\", juli 2002 juni 2003

Terug naar blaasaandoeningen