MCT olie: wat is het en waarom is het zo populair?
MCT olie wordt steeds populairder in de wereld van voeding, sport en supplementen. Je ziet het in smoothies, koffie, bakproducten of zelfs als los supplement in de vorm van capsules of olie.
Maar wat is MCT olie eigenlijk? Waar komt het vandaan, wat zit erin en waarom wordt er zoveel over gesproken?
In dit artikel gaan we dieper in op de samenstelling, oorsprong en toepassingen van MCT olie.
Wat is MCT olie?
MCT staat voor Medium-Chain Triglycerides, oftewel middellange-keten vetzuren. Dit zijn verzadigde vetzuren die korter zijn dan de meeste vetten die we via onze voeding binnenkrijgen.
Triglyceriden zijn vetmoleculen die bestaan uit drie vetzuren gebonden aan een glycerolmolecuul.
In het geval van MCT’s zijn die vetzuren korter, meestal tussen de 6 en 12 koolstofatomen lang, wat invloed heeft op hoe ze in het lichaam worden verwerkt.
MCT olie is een geconcentreerde vorm van deze vetzuren, meestal gewonnen uit kokosolie of palmolie.
De olie is kleurloos, geurloos en vloeibaar bij kamertemperatuur.
De vier belangrijkste soorten MCT’s
MCT olie bestaat uit een mix van verschillende vetzuren.
De vier belangrijkste typen zijn:
- Capronzuur (C6) – Zeldzaam in supplementen; heeft een sterke geur.
- Caprylzuur (C8) – Bekend als MCT olie C8 en vaak afzonderlijk verkrijgbaar.
- Caprinezuur (C10) – Komt vaak samen voor met C8 in standaard MCT oliën.
- Laurinezuur (C12) – Komt voor in kokosolie, maar wordt soms niet meegeteld als ‘echte’ MCT vanwege zijn langere ketenstructuur.
Veel commerciële producten bevatten een combinatie van C8 en C10.
MCT olie C8 wordt als de “puurste” vorm verkocht, met het idee dat het een specifieke samenstelling biedt.
Waar komt het vandaan?
MCT olie wordt niet direct uit een enkele plant of vrucht geperst.
In plaats daarvan wordt het geproduceerd door een proces dat bekendstaat als fractie-distillatie. Hierbij worden specifieke vetzuren uit kokosolie of palmolie gehaald en geconcentreerd.
De meeste MCT olie op de markt is afkomstig van kokosnoten, omdat deze van nature rijk zijn aan C8, C10 en C12.
Palmolie bevat vergelijkbare vetzuren, maar de productie daarvan is om ecologische redenen soms omstreden.
Belangrijk: pure MCT olie bevat meestal geen laurinezuur (C12), hoewel dit wel aanwezig is in kokosolie. Dat maakt het product technisch en nutritioneel onderscheidend van bijvoorbeeld gewone kokosolie.
Hoe wordt MCT olie gebruikt?
MCT olie wordt op verschillende manieren aan het dieet toegevoegd.
Veelgebruikte toepassingen zijn:
- In koffie (zoals in “bulletproof coffee”)
- In smoothies of shakes
- Over salades of warme gerechten
- Als bakolie (alleen tot een bepaalde temperatuur)
- In capsules als voedingssupplement
De olie heeft een neutrale smaak en is gemakkelijk te mengen.
Let wel: MCT olie is niet geschikt om te frituren, vanwege het relatief lage rookpunt.
Wat zegt de wetenschap?
Er wordt wereldwijd onderzoek gedaan naar MCT olie, vooral in de context van voeding, sport, vetzuurstofwisseling en energieverdeling.
Toch is het belangrijk te benadrukken dat veel van deze studies klein van opzet zijn, of zich richten op theoretische mechanismen in het lichaam.
De wetenschappelijke literatuur bespreekt onder andere:
- Hoe MCT’s worden opgenomen en verwerkt in vergelijking met langeketen vetzuren
- De mogelijke invloed op ketonproductie (voor als je een ketogeen dieet volgt)
- De opname in het spijsverteringskanaal, waarbij MCT’s direct naar de lever kunnen worden vervoerd
- Verschillen in metabolisme tussen de vetzuren C8, C10 en C12
Deze studies zijn voornamelijk van biochemische of voedingswetenschappelijke aard, en leiden niet automatisch tot toepasbare conclusies voor consumenten.
MCT olie C8: wat maakt het anders?
MCT olie C8 is een populaire subvariant binnen de markt. Dit type olie bestaat voor 100% uit caprylzuur (C8), een vetzuur met 8 koolstofatomen.
C8 wordt vaak als “puurder” omschreven in commerciële context, omdat het sneller wordt opgenomen dan C10 of C12. Dit heeft te maken met de molecuulgrootte en oplosbaarheid in water.
Toch geldt ook hier: geen voordelen of effecten mogen aan deze variatie worden toegeschreven zonder wetenschappelijk erkende bewijsvoering.
C8-olie is doorgaans duurder dan standaard MCT olie en wordt veel gebruikt door mensen die een specifiek voedingspatroon volgen (bijvoorbeeld ketogeen of low-carb), of die bewust experimenteren met vetzuurbronnen.
Is MCT olie gezond?
Een veelgestelde vraag is of MCT olie gezond is.
Daar valt geen eenduidig antwoord op te geven, omdat dit afhankelijk is van context, gebruik, dosering en persoonlijke situatie.
Wat vaststaat:
- MCT olie bevat verzadigde vetten, maar van een kortere ketenlengte dan bij veel dierlijke vetten
- Het product wordt snel opgenomen in het lichaam, maar blijft nog altijd een vetbron met calorieën
- Er is geen officiële Europese gezondheidsclaim goedgekeurd voor MCT olie
Het is daarom niet juist om MCT olie direct te bestempelen als “gezond” of “ongezond”.
Wel is het een interessante vetbron die qua structuur en gedrag in het lichaam verschilt van andere oliën.
Waar moet je op letten bij aanschaf?
Niet alle MCT oliën zijn gelijk. Let bij aankoop op:
- Samenstelling: bevat het alleen C8? Of een mix van C8/C10? Zit er ook C12 in?
- Herkomst: is de olie gemaakt van kokos of palm? Heeft het keurmerken (zoals biologisch, duurzaam)?
- Verwerkingsmethode: is de olie gezuiverd, geurloos en zonder toevoegingen?
- Verpakking: gebruik bij voorkeur donker glas of een BPA-vrije fles om oxidatie te voorkomen
Bij voedingssupplementen zijn transparantie en herkomst van belang. Controleer altijd de ingrediëntenlijst.
Tot slot
MCT olie is een plantaardige olie op basis van middellange-keten vetzuren, met een bijzondere samenstelling en verwerking.
Door de unieke structuur van C8 en C10 vetzuren wordt de olie snel opgenomen en verwerkt in het lichaam.
Het is geen wondermiddel, maar een technisch interessant vetzuurproduct dat wordt gebruikt binnen specifieke diëten of als alternatieve vetbron.
Er zijn geen officiële gezondheidsclaims goedgekeurd voor MCT olie binnen de EU. Het is daarom belangrijk om dit product te benaderen als voedingsmiddel, niet als supplement met bewezen effecten.
Samenvatting
- MCT olie bevat middellange-keten vetzuren, zoals C8 en C10
- Wordt gewonnen uit kokos- of palmolie via fractionering
- MCT olie C8 is een zuivere variant die caprylzuur bevat
- De olie is vloeibaar, neutraal van smaak en makkelijk te mengen
- Er zijn geen officiële gezondheidsclaims erkend in de EU
Veelgestelde vragen
Wat is MCT olie?
MCT staat voor Medium-Chain Triglycerides (middellange-keten vetzuren). MCT olie is een geconcentreerde vorm van deze vetzuren, meestal gewonnen uit kokosolie of palmolie.
Is MCT olie gezond?
Daar is geen eenduidig antwoord op te geven omdat dit afhankelijk is van context, gebruik, dosering en persoonlijke situatie.
Is MCT olie hetzelfde als kokosolie?
Nee. MCT olie is een geconcentreerd extract van specifieke vetzuren uit kokosolie. Kokosolie bevat ook andere vetzuren die in MCT olie juist worden weggelaten.
Wat is MCT olie C8?
Een vorm van MCT olie die alleen caprylzuur (C8) bevat – een vetzuur met 8 koolstofatomen.
Kan je koken met MCT olie?
Je kunt het gebruiken bij lage temperaturen of als toevoeging, maar het is niet geschikt om in te bakken of frituren, vanwege het lage rookpunt.
Wat zijn de voordelen van MCT olie?
Er wordt wereldwijd onderzoek gedaan naar MCT olie, vooral in de context van voeding, sport, vetzuurstofwisseling en energieverdeling. Er mogen nog geen voordelen of effecten worden toegeschreven zonder wetenschappelijk erkende bewijsvoering.
Bronnen
[1] Chapman-Lopez, T. et al. (2022). The Effects of Medium-Chain Triglyceride Oil Supplementation on Endurance Performance and Substrate Utilization in Healthy Populations: A Systematic Review. Journal of obesity & metabolic syndrome, 31(3), 217–229, doi: 10.7570/jomes22028
[2] Maher, T., & Clegg, M. E. (2021). A systematic review and meta-analysis of medium-chain triglycerides effects on acute satiety and food intake. Critical reviews in food science and nutrition, 61(4), 636–648, do: 10.1080/10408398.2020.1742654
[3] Shcherbakova, K. et al. (2022). Supplementation of Regular Diet With Medium-Chain Triglycerides for Procognitive Effects: A Narrative Review. Frontiers in nutrition, 9, 934497, doi: 10.3389/fnut.2022.934497
[4] Liao, Z. et al. (2024, mei 28). Medium‑chain dicarboxylic acids: Chemistry, pharmacological properties, and applications in modern pharmaceutical and cosmetics industries. RSC Advances, 14(24), 17008–17021, doi: 10.1039/D4RA02598A
