BIJSLUITER

Lees de hele bijsluiter aandachtig door alvorens dit geneesmiddel te gebruiken
- Bewaar deze bijsluiter. Misschien heeft u hem nog een keer nodig.
- Raadpleeg uw arts of apotheker, als u aanvullende vragen heeft.
- Dit geneesmiddel is alleen aan u voorgeschreven. Geef het dus niet door aan iemand anders. Het kan schadelijk voor hen zijn, zelfs als ze dezelfde verschijnselen hebben als u.

In deze bijsluiter:

1. Wat is GONAL-f en waarvoor wordt het gebruikt
2. Wat u moet weten voordat u GONAL-f gebruikt
3. Hoe wordt GONAL-f gebruikt
4. Mogelijke bijwerkingen
5. Hoe bewaart u GONAL-f
6. Aanvullende informatie

GONAL-f 75 IE, poeder en oplosmiddel voor oplossing voor injectie
Follitropine alfa

De werkzame stof is follitropine alfa, 75 IE (Internationale Eenheden).

Follitropine alfa wordt geproduceerd door genetisch gemodificeerde ovariumcellen van de Chinese Hamster (CHO).

De andere bestanddelen zijn sucrose, natriumdiwaterstoffosfaat monohydraat, dinatriumwaterstoffosfaat dihydraat, geconcentreerd fosforzuur, natriumhydroxide.

Het oplosmiddel is water voor injecties.

Houder van de vergunning voor het in de handel brengen:
Serono Europe Ltd.
56 Marsh Wall
Londen E14 9TP
Verenigd Koninkrijk

Fabrikant:
Industria Farmaceutica Serono S.p.A.
Zona Industriale di Modugno
Bari
Italië

1. WAT IS GONAL-f EN WAARVOOR WORDT HET GEBRUIKT

GONAL-f wordt geleverd als poeder en oplosmiddel voor oplossing voor injectie.

Het poeder is een witte gevriesdroogde pellet.

Het oplosmiddel is een kleurloze vloeistof.
Het product wordt geleverd in 1, 3, 5 of 10 ampul(len) verpakking met de bijbehorende hoeveelheid ampullen oplosmiddel. Het is mogelijk dat niet alle verpakkingsgrootten in de handel zijn.

Een ampul poeder bevat 75 IE follitropine alfa en een ampul oplosmiddel bevat
1 ml water voor injecties.

Follitropine alfa is recombinant humaan follikelstimulerend hormoon behorend tot de farmacotherapeutische groep der gonadotrofines.

Therapeutische indicaties

Dit geneesmiddel dient alleen onder strikte controle van een arts te worden gebruikt.

*GONAL-f kan worden gebruikt om een eisprong teweeg te brengen bij vrouwen, bij wie de eisprong niet spontaan optreedt, noch na behandeling met clomifeencitraat.
*GONAL-f wordt gebruikt om meervoudige groei van follikels (en daarmede van eitjes) te bevorderen bij vrouwen bij wie conceptie hulptechnieken worden toegepast, zoals in-vitro fertilisatie, gamete intra-fallopian transfer of zygote intra-fallopian transfer.
*GONAL-f kan worden gebruikt, samen met een ander hormoon lutropine alfa geheten (recombinant menselijk luteiniserend hormoon), om ovulatie op gang te brengen bij vrouwen die niet ovuleren ten gevolge van een zeer lage productie van vruchtbaarheidshormonen (FSH en LH) door de hypofyse.
*GONAL-f wordt toegepast in combinatie met een ander medicijn, humaan choriongonadotrofine (hCG), voor zaadcelproductie in mannen, die onvruchtbaar zijn ten gevolge van hormoondeficiëntie.

2. WAT U MOET WETEN VOORDAT U GONAL-f GEBRUIKT

De vruchtbaarheid van u en uw echtgenoot / partner moet geëvalueerd worden voordat de behandeling wordt gestart.

Gebruik GONAL-f niet in geval van:

*bekende overgevoeligheid voor follikelstimulerend hormoon of voor één van de bestanddelen
*tumoren van hypothalamus of hypofyse

Bij de vrouw:
- vergroting van de eierstokken of cysten, die niet het gevolg is van een Polycysteus ovarium syndroom (PCOS)
- vaginale bloedingen met onbekende oorzaak
- borst- of baarmoederkanker, kanker aan de eierstokken
GONAL-f dient verder niet gebruikt te worden in gevallen waarin een normale zwangerschap niet mogelijk is, zoals een vroegtijdige menopauze, misvorming van de geslachtsorganen of bepaalde vleesbomen in de baarmoeder.

Bij de man:
GONAL-f moet niet toegediend worden aan mannen met onomkeerbare testisschade.

Voorts is er geen onderzoek gedaan naar beïnvloeding van de rijvaardigheid en het vermogen om machines te bedienen.

Pas goed op met GONAL-f:

Indien u een vrouw bent:

Deze behandeling verhoogt uw risico op het ontwikkelen van een ovarieel hyperstimulatie syndroom (OHSS) (zie MOGELIJKE BIJWERKINGEN). Echter, indien u niet ovuleert, is het optreden van OHSS ongebruikelijk indien de aanbevolen dosis en het toedieningsschema in acht worden genomen.

Behandeling met GONAL-f voor de beide indicaties geeft slechts zelden aanleiding tot ernstige OHSS, tenzij het medicijn wordt toegediend dat de eitjes tot volle rijping brengt (humaan choriogonadotrofine - hCG). Indien een OHSS zich ontwikkelt, dan is het verstandig om hCG-toediening achterwege te laten en
gedurende ten minste 4 dagen geen geslachtsgemeenschap te hebben of barrière voorbehoedmiddelen (condooms) te gebruiken.
Het risico van meerlingzwangerschappen na conceptie-hulptechnieken is gerelateerd aan het aantal teruggeplaatste embryo’s. Bij patiënten die ovulatie-inductie ondergaan komen meerlingzwangerschappen en -geboortes vaker voor dan bij vrouwen bij wie de zwangerschap op natuurlijke wijze tot stand is gebracht. Dit risico kan tot een minimum worden beperkt door gebruik te maken van de aanbevolen dosis en toedieningsschema.

Miskramen komen vaker voor dan bij de normale bevolking, maar even vaak als bij vrouwen met vruchtbaarheidsproblemen.

Er zijn zeldzame gevallen gerapporteerd van niet-ernstige allergische reacties op GONAL-f.

Echter, indien u dergelijke reacties heeft gehad op soortgelijke medicijnen, informeer dan uw arts.

Indien u een man bent:

Verhoogde spiegels van follikelstimulerend hormoon in uw bloed zijn een aanwijzing voor testisschade.
GONAL-f is gewoonlijk niet effectief in dergelijke gevallen. Om het effect van de behandeling te vervolgen, kan de dokter u vragen om een zaadanalyse te laten verrichten ongeveer 4-6 maanden na start van de therapie.

Zwangerschap

U mag GONAL-f niet gebruiken als u zwanger bent.

Borstvoeding

U mag GONAL-f niet gebruiken als u borstvoeding geeft.

Gebruik van GONAL-f samen met andere geneesmiddelen:

Licht uw arts of apotheker in als u andere geneesmiddelen gebruikt of onlangs heeft gebruikt, ook als het geneesmiddelen betreft waarvoor geen voorschrift noodzakelijk was.

GONAL-f dient niet gemengd te worden met andere geneesmiddelen in dezelfde injectiespuit, met uitzondering van lutropine alfa. Onderzoek heeft uitgewezen dat deze twee medicijnen samen gemengd kunnen worden en ingespoten zonder dat de eigenschappen van beide producten verslechteren.

3. HOE WORDT GONAL-f GEBRUIKT

Volg bij gebruik van GONAL-f nauwgezet de instructies van uw arts. Raadpleeg bij twijfel uw arts of apotheker.

Hoeveel GONAL-f moet u gebruiken en hoe vaak?

Vrouwen die niet ovuleren en onregelmatig of in het geheel niet menstrueren.
GONAL-f wordt in het algemeen elke dag toegediend. Bij vrouwen die menstrueren dient de behandeling gestart te worden binnen de eerste 7 dagen van de menstruele cyclus.

Een veelgebruikte dosis is 75-150 IE FSH, elke dag. Deze dosis kan met tussenpozen van 7 of bij voorkeur 14 dagen met 37,5-75 IE worden verhoogd, indien nodig, om een voldoende, maar niet overmatige reactie te bewerkstelligen.

De maximale dagdosis is meestal niet hoger dan 225 IE FSH.

Indien na 4 weken behandeling onvoldoende reactie waarneembaar is, dan dient deze behandelingscyclus te worden afgebroken. Uw arts dient in een volgende cyclus een hogere aanvangsdosis voor te schrijven.

Wanneer een optimale reactie is verkregen, wordt een enkelvoudige injectie van een ander geneesmiddel (hCG) gegeven 24 - 48 uur ná de laatste injectie van GONAL-f. U wordt aangeraden om gemeenschap te hebben zowel òp, de dag van de toediening van dit tweede geneesmiddel, als de dag erna.

Indien een overmatige reactie opgetreden is, dient de behandeling te worden gestaakt en mag hCG niet worden gegeven ( zie MOGELIJKE BIJWERKINGEN). De behandeling dient in de volgende cyclus te beginnen met een lagere dosis dan die in de voorafgaande.

Vrouwen die ovariële stimulatie ondergaan voor meervoudige folliculaire ontwikkeling (superovulatie) voorafgaande aan in-vitro-fertilisatie of andere hulptechnieken.

Een veelgebruikte dosering voor superovulatie omvat de dagelijkse toediening van 150 - 225 IE GONALf, beginnend op dag 2 of 3 van de behandelingscyclus. De behandeling wordt volgehouden totdat er een voldoende groei van de eitjes is bereikt. Deze groei kan worden gemeten met behulp van echografie of aan
de hand van bloedcontrole. Afhankelijk van de reactie kan de dosis worden verhoogd tot maximaal 450 IE per dag. In het algemeen is een voldoende ontwikkeling van de follikels bereikt na gemiddeld 10 dagen
(met een spreiding van 5 - 20 dagen).

Om de follikels tot volle rijpheid te laten komen, wordt er een éénmalige injectie van maximaal 10.000 IE humaan choriongonadotrofine toegediend 24 tot 48 uur ná de laatste GONAL-f injectie.

In andere gevallen vindt eerst enige tijd toediening van een zgn. gonadotrophin-releasing hormone(GnRH)-agonist plaats. In deze gevallen wordt ongeveer 2 weken ná de aanvang van deze behandeling de toediening van GONAL-f gestart; beide behandelingen worden voortgezet totdat voldoende follikelgroei is bereikt. Bijvoorbeeld: na 2 weken behandeling met een GnRH-agonist wordt 150-225 IE GONAL-f per dag toegediend gedurende de eerste 7 dagen. Vervolgens wordt gekeken naar de reactie van de eierstokken om de hoeveelheid GONAL-f desnoods aan te passen.

Vrouwen die niet ovuleren, geen menstruatie hebben en bij wie de diagnose FSH en LH deficiëntie is vastgesteld.

Uw arts zal vaststellen wat de juiste dosis en behandelschema zijn voor u gedurende deze behandeling.

Gewoonlijk wordt GONAL-f elke dag samen met lutropine alfa als injectie toegediend gedurende een periode van vijf weken. Een veel gebruikte dosering is 75 – 150 IE GONAL-f samen met 75 IE lutropine alfa.

Afhankelijk van hoe u reageert kan de arts uw dosis GONAL-f met tussenpauzen van 7-14 dagen verhogen met bij voorkeur 37,5-75 IE.

Als na vijf weken uw arts geen reactie van uw eierstokken opmerkt moet de cyclus worden afgebroken.
Uw arts kan dan een hogere aanvangsdosis voorschrijven dan die van de afgebroken cyclus.
Als de gewenste reactie is opgetreden, wordt 24 –48 uur na de laatste injectie met GONAL-f en lutropine alfa, één injectie met hCG gegeven. U wordt aanbevolen op dezelfde dag van de injectie met hCG en de dag erna gemeenschap te hebben.
In plaats hiervan kan een intra-uteriene inseminatie (IUI) worden toegepast.

Als een te heftige reactie wordt verkregen moet de behandeling worden gestopt en geen hCG worden gegeven. Uw arts zal dan voor de volgende cyclus een lagere dosis voorschrijven dan in de vorige.

Onvruchtbare mannen met hormoondeficiëntie.
GONAL-f wordt gewoonlijk voorgeschreven in een dosis van 150 IE drie keer per week in combinatie met een ander medicijn (hCG) voor tenminste vier maanden. Indien u nog niet geholpen bent met deze behandeling na deze periode, kan de behandeling nog minstens 18 maanden duren.

Hoe wordt GONAL-f toegediend

GONAL-f is bestemd voor injectie vlak onder de huid. Het is voor enkelvoudig gebruik.
In het geval dat u zichzelf injecteert, leest u dan a.u.b. eerst aandachtig onderstaande instructies:
*Was grondig uw handen. Het is belangrijk dat uw handen en de benodigde materialen zo schoon mogelijk zijn.
*Zet de benodigde materialen bij elkaar op een schoon werkblad :
- een ampul met GONAL-f poeder
- een ampul met oplosmiddel
- 2 alcoholdoekjes
- een injectiespuit
- een injectienaald voor reconstitutie en een kleine naald voor onderhuidse inspuiting
- een container voor gebruikte injectienaalden.

*Openen van de ampul met oplosmiddel (heldere vloeistof). Op het bovenstuk van de oplosmiddelampul ziet u een gekleurde stip; direct hieronder is de hals van de ampul voorbehandeld zodat deze hier makkelijker afbreekt. Tik eerst zachtjes tegen het bovenstuk zodat de zich hierin bevindende vloeistof naar beneden zakt.
Breek nu de ampul op de plaats van de hals, waarbij u het bovenstuk van de stip af beweegt. Plaats de geopende ampul vóór u op het werkblad.

*Opzuigen van het oplosmiddel: zet de lange opzuignaald op de injectiespuit, neem de spuit in één hand, neem de geopende ampul in de andere hand, steek de naald erin en zuig tenslotte alle oplosmiddel op. Leg de injectiespuit vervolgens voorzichtig neer op het werkblad waarbij u erop let dat de
naald niet in aanraking komt met het werkblad oppervlak.

*Klaarmaken van de injectie-oplossing: open de ampul met het GONAL-f poeder op dezelfde wijze als omschreven voor de ampul oplosmiddel. Neem de injectiespuit in de ene, en de geopende ampul in de andere, en spuit het oplosmiddel langzaam in de ampul met poeder. Nadat het poeder is opgelost (hetgeen gewoonlijk onmiddellijk gebeurt) zuigt u de oplossing voorzichtig weer op in de
spuit.
(Indien u volgens voorschrift meer dan één ampul GONAL-f moet gebruiken, spuit dan de oplossing van de eerste ampul GONAL-f in een nieuwe ampul. Herhaal deze handelwijze totdat u het gewenste aantal ampullen met poeder hebt opgelost.
Als u lutropine alfa voorgeschreven heeft gekregen samen met GONAL-f kunt u de twee medicijnen ook mengen in plaats van ze afzonderlijk in te spuiten. Nadat u het lutropine alfa poeder heeft opgelost zuigt u de oplossing terug in de spuit en spuit dit dan in de ampul met GONAL-f. Als het poeder is opgelost zuigt u het weer op in de spuit. Controleer, zoals reeds eerder gedaan, of er zich geen deeltjes in bevinden en gebruik de oplossing niet als deze niet helder is.
Maximaal 3 ampullen poeder mogen worden opgelost in de inhoud van 1 ampul
oplosmiddel).

*Vervang de opzuignaald door het kleine inspuitnaaldje. Houd de spuit rechtop met het naaldje naar boven gericht en tik op de aangegeven wijze tegen de spuit om eventuele luchtbelletjes bovenin te laten verzamelen. Druk de zuiger opwaarts om de lucht te verwijderen.

*Spuit de oplossing onmiddellijk in. Uw arts of een verpleegkundige hebben u al geadviseerd over de plek waar u moet spuiten (bijv. buik, voorzijde van dij). Reinig de uitgekozen plek met een alcoholdoekje. Pak de huid stevig tussen de vingers beet en prik de naald onder een hoek van 45° tot 90° in de opgetrokken huidplooi. Spuit in onder de huid zoals u is uitgelegd; let erop dat u niet in een ader spuit. Spuit de oplossing nu langzaam in door de zuiger voorzichtig naar beneden te drukken. Neem er zoveel tijd voor als nodig is om alle vloeistof in te spuiten. Trek nu direct de naald terug en reinig de huid met het tweede
alcoholdoekje met een cirkelvormige beweging.

*Weggooien van alle gebruikte voorwerpen: deponeer na de injectie de naalden en de lege ampullen in de hiertoe bestemde container. Enig ongebruikte oplossing moet worden weggegooid.

Wat u moet doen als u meer van GONAL-f heeft gebruikt dan u zou mogen:

De effecten van een overdosering met GONAL-f zijn niet bekend. Niettemin dient men in zo’n geval bedacht te zijn op het optreden van een ovarieel hyperstimulatie syndroom, dat verder beschreven wordt onder “MOGELIJKE BIJWERKINGEN”. Echter, dit zal alleen gebeuren als hCG wordt toegediend (zie
onder “Pas goed op met GONAL-f”).

Wat u moet doen als u GONAL-f vergeet te gebruiken:

Neem geen dubbele dosis om één of meerdere vergeten dosis te compenseren, maar raadpleeg uw behandelend arts.

4. MOGELIJKE BIJWERKINGEN

Zoals alle geneesmiddelen kan GONAL-f bijwerkingen hebben.

De meest frequent gerapporteerde bijwerkingen zijn ovariële cysten, hoofdpijn en lokale reacties op de injectieplaats (pijn, roodheid, bloeduitstorting, zwelling en/of irritatie).
Na een behandeling metGONAL-f, wanneer humaan choriongonadotrofine wordt toegediend, kan een toestand die men het ovarieel hyperstimulatie syndroom noemt, optreden (zie ook Speciale waarschuwingen). Dit beeld wordt gekenmerkt door grote ovariële cysten. De eerste verschijnselen ervan zijn pijn in de onderbuik, mogelijk met misselijkheid, braken en gewichtstoename. Indien zulke
symptomen optreden, dient een zorgvuldig medisch onderzoek zo spoedig mogelijk plaats te vinden. In ernstige, maar zeldzame gevallen kan een ovarieel hyperstimulatie syndroom met duidelijk vergrote
eierstokken optreden tegelijkertijd met vochtophoping in buik- of borstholte evenals met ernstige tromboembolische complicaties. In zeldzame gevallen kunnen laatstgenoemde ook optreden onafhankelijk van een ovarieel hyperstimulatie syndroom.
In verband met bovenstaande kan, om een dergelijke gebeurtenis te voorkomen, bij een te sterke reactie van de eierstokken de behandeling met GONAL-f door uw arts worden afgebroken en geen hCG worden toegediend.
Zeldzame gevallen van abnormale bloedstolsels (stolsels in bloedvaten) zijn soms waargenomen bij gebruik van soortgelijke geneesmiddelen, dus dit kan mogelijk ook optreden tijdens behandeling met GONAL-f/ hCG of GONAL-f/lutropine alfa/hCG.
Er zijn zeldzame gevallen van niet-ernstige allergische reacties op GONAL-f gerapporteerd.
Buitenbaarmoederlijke zwangerschap kan optreden in het bijzonder bij vrouwen die eerder te kampen hebben gehad met problemen van de eileiders.
Mannen kunnen enige vorm van borstontwikkeling waarnemen, ook acne of gewichtstoename zijn gemeld ten gevolge van behandeling met GONAL-f.

Als u bijwerkingen constateert die niet in deze bijsluiter worden vermeld, licht dan uw arts of apotheker in.

5. HOE BEWAART U GONAL-f

Houd buiten het bereik en het zicht van kinderen.

Niet bewaren boven 25 °C.
Bewaar in de oorspronkelijke verpakking ter bescherming tegen licht.
Niet gebruiken na de uiterste op etiket vermelde gebruiksdatum

Dit geneesmiddel moet direct na oplossing worden toegediend.

Gebruik GONAL-f niet, als u enige zichtbare tekenen van bederf constateert.
De klaargemaakte oplossing moet niet worden toegediend wanneer deze deeltjes bevat of niet helder is.