BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKSTER

Primolut N, tabletten 5 mg
norethisteron

Lees de hele bijsluiter zorgvuldig door voordat u start met het innemen van dit geneesmiddel.
* Bewaar deze bijsluiter. Het kan nodig zijn om deze nog eens door te lezen.
* Heeft u nog vragen, raadpleeg dan uw arts of apotheker.
* Dit geneesmiddel is aan u persoonlijk voorgeschreven. Geef dit geneesmiddel niet door aan anderen. Dit geneesmiddel kan schadelijk voor hen zijn, zelfs als de verschijnselen dezelfde zijn als waarvoor u het geneesmiddel heeft gekregen.
* Wanneer één van de bijwerkingen ernstig wordt of als er bij u een bijwerking optreedt die niet in deze bijsluiter is vermeld, raadpleeg dan uw arts of apotheker.

In deze bijsluiter:
1. Wat is Primolut N en waarvoor wordt het gebruikt
2. Wat u moet weten voordat u Primolut N inneemt
3. Hoe wordt Primolut N ingenomen
4. Mogelijke bijwerkingen
5. Hoe bewaart u Primolut N
6. Aanvullende informatie

1. WAT IS PRIMOLUT N EN WAARVOOR WORDT HET GEBRUIKT

Primolut N behoort tot de synthetische progestagenen. Dit zijn hormonen die een werking hebben die lijkt op het door het vrouwelijk lichaam zelf gemaakte progesteron. Ze bezitten het vermogen om het onder invloed van oestrogenen opgebouwde baarmoederslijmvlies af te stoten.

Primolut N wordt gebruikt bij:
* Dysfunctionele uterusbloedingen
Dit zijn onregelmatige bloedingen, die voornamelijk bij jonge meisjes en bij vrouwen in de overgangsjaren optreden.
* Amenorroe (het wegblijven van de menstruatie)
Als een vrouw nog nooit een menstruatie heeft gehad, wordt dit primaire amenorroe genoemd. Als er vroeger wel menstruaties waren, maar later gedurende langere tijd achter elkaar niet meer, is er sprake van lang durige secundaire amenorroe.
* Endometriose
Dit is een aandoening waarbij het weefsel (endometrium genaamd) dat zich normaal alleen aan de binnenkant van de baarmoeder bevindt zich ook op andere, ongewone plaatsen (bijvoorbeeld de eierstokken) bevindt. Door Primolut N te gebruiken, slinkt het slijmvlies op de ongewenste plaatsen.
* Het verschuiven van de menstruatie.

2. WAT U MOET WETEN VOORDAT U PRIMOLUT N INNEEMT
Neem Primolut N niet in

* als u zwanger bent of vermoedt dat u zwanger zou kunnen zijn
* als u borstvoeding geeft
* als u een ernstige leveraandoening heeft of heeft gehad. Bespreek het gebruik van Primolut N in dit geval met uw arts. Primolut mag pas gebruikt worden als uw leverfunctiewaarden weer tot normaal zijn teruggekeerd.
* als u een gezwel (goedaardig of kwaadaardig) in de lever heeft, of heeft gehad
* als u trombose (vorming van een bloedprop in een bloedvat) of een longembolie (bloedprop in een bloedvat van de long) heeft of heeft gehad
* als u een aandoening heeft aan uw slagaders of het hart (bv. hartinfarct of beroerte), of heeft gehad
* als u suikerziekte met beschadigde bloedvaten heeft
* als u een kwaadaardige aandoening heeft die voor de groei afhankelijk is van geslachtshormonen zoals bepaalde borsttumoren of tumoren aan de geslachtsorganen, of daarvan wordt verdacht
* als u vaginale bloedingen heeft waarvan de oorzaak niet is vastgesteld
* als u allergisch (overgevoelig) bent voor norethisteron of voor één van de andere bestanddelen van Primolut N.

Wees extra voorzichtig met Primolut N
* als u lijdt aan hartfalen (onvoldoende pompwerking van het hart), lever- of nierfunctiestoornis, epilepsie of migraine. Bespreek dit met uw arts, in verband met kans op het vasthouden van natrium (zout) en water.
* als u gevoelig bent voor mannelijke geslachtshormonen (androgenen). Uit dierproeven is gebleken dat norethisteron, het werkzame bestanddeel van Primolut N, ook voor een klein deel mannelijke kenmerken kan veroorzaken. Het is daarom niet volledig uit te sluiten dat, bij vrouwen die hier gevoelig voor zijn, lichte verschijnselen van vermannelijking op zullen treden.
* als u een aandoening ten gevolge van een bloedprop heeft gehad. Uit onderzoek is gebleken dat het gebruik van oestrogeen- en progestageenbevattende combinatiepreparaten gepaard gaat met een toename van aandoeningen ten gevolge van stolsels in de bloedvaten, wat zowel in aders (veneuze trombo-embolie) als in slagaders (arteriële trombo-embolie) kan optreden. De kans op stolsels in aders bij gebruiksters van combinatiepillen neemt toe naarmate u ouder wordt, als u te zwaar bent, als een van uw naaste familieleden op jonge leeftijd een bloedstolsel (trombose) in een been, long of ander orgaan heeft gehad, als u een operatie moet ondergaan, langere tijd bedrust moet houden of niet mag lopen, óf als u een zwaar ongeluk heeft gehad. De kans op stolsels in slagaders bij gebruiksters van combinatiepillen neemt toe naarmate u ouder wordt, als u rookt, als u een verhoogd vetgehalte in uw bloed heeft (cholesterol of triglyceriden), als u een hoge bloeddruk heeft, als u hartklachten heeft (aandoening van de hartklep, hartritmestoornis). Hoewel Primolut N geen oestrogeen bevat, maar alleen een progestageen, heeft u mogelijk toch een verhoogd risico op bloedstolsels.
* als er ongeveer 3 dagen na het stoppen met innemen van tabletten nog geen bloeding is opgetreden. U moet dan uw arts hiervan op de hoogte brengen. Mocht het noodzakelijk zijn de behandeling voort te zetten, dan moet eerst een zwangerschap worden uitgesloten, voordat de behandeling wordt hervat (zie “Hoe wordt Primolut N ingenomen”).
* als u in het verleden een psychische depressie heeft gehad. Uw arts zal u zorgvuldig controleren. Mocht de depressie in ernstige mate terugkomen, dan moet de behandeling met Primolut N worden gestopt.
Sommige vrouwen kunnen tijdens het gebruik van Primolut N last krijgen van chloasma (geelbruine pigmentvlekken, zogenaamde ‘zwangerschapsvlekken’, vooral in het gezicht). Chloasma is met name te verwachten bij vrouwen die dit tijdens een zwangerschap ook hebben gehad. Als u al eerder chloasma heeft gehad, moet u tijdens het gebruik van Primolut N directe blootstelling aan zonlicht en ultraviolet licht vermijden.

Uw arts zal de voor- en nadelen van Primolut N met u bespreken.
Voordat u begint met de behandeling of de behandeling hervat, kan uw arts u onderzoeken. Als de behandeling gedurende langere tijd wordt voorgezet, wordt regelmatig onderzoek aanbevolen. De frequentie en aard van dit onderzoek zullen aan uw persoonlijke situatie worden aangepast.

Stop onmiddellijk met de inname van Primolut N als
* u last krijgt van hevige hoofdpijn of (voor de eerste keer) migraine-achtige hoofdpijn
* u last krijgt van stoornissen in het zien (visusstoornissen), zoals bijvoorbeeld flikkeren voor de ogen
* u last krijgt van plotselinge gehoorstoornissen
* u last krijgt van ongewone pijn in of zwelling van ledematen, stekende pijn bij het ademhalen, hoesten zonder duidelijke oorzaak, pijn of benauwdheid op de borst. Dit zijn verschijnselen die kunnen wijzen op trombose (vorming van een bloedprop in een bloedvat) of een longembolie (bloedprop in een bloedvat van de long)
* u weet dat u geopereerd moet worden (6 weken ervoor) of als u gedurende langere tijd in bed moet blijven (bv. na een ongeval)
* u een leverontsteking (hepatitis) krijgt die gepaard gaat met geelzucht (gele verkleuring van de huid of ogen)
* u last krijgt van jeuk over het hele lichaam
* uw bloeddruk sterk stijgt
* u zwanger wordt
* u last krijgt van hevige pijn in de bovenbuik.

In zeldzame gevallen zijn na toediening van hormonen, zoals norethisteron, goedaardige en in zeer zeldzame gevallen kwaadaardige veranderingen van de lever waargenomen die tot levensgevaarlijke bloedingen in de buikholte hebben geleid. Het is van belang dat u uw arts raadpleegt als u ongewone klachten krijgt in de bovenbuik die niet weer snel vanzelf overgegaan.
Raadpleeg uw arts indien één van de bovenstaande waarschuwingen voor u van toepassing is, of dat in het verleden is geweest.

Inname met andere geneesmiddelen

Tijdens het gebruik van Primolut N kan bij diabetespatiënten de behoefte aan
bloedsuikerverlagende middelen (orale anti-diabetica of insuline) veranderen.
Sommige geneesmiddelen versnellen de afbraak van hormonen en kunnen daardoor de werking van Primolut N verminderen. Dit kan ook leiden tot onregelmatig bloedverlies. Het gaat om bepaalde geneesmiddelen voor de behandeling van epilepsie (bv. fenytoïne, barbituraten, primidon, carbamazepine en oxcarbazepine), tuberculose (bv. rifampicine en rifabutine), en antibiotica tegen infecties (griseofulvine) en het kruidenmiddel sintjanskruid. De verminderde werkzaamheid kan nog wel 4 weken voortduren, nadat de behandeling met dergelijke geneesmiddelen is gestaakt.

Primolut N kan de werking van andere geneesmiddelen versterken of verminderen. Zo kan de werking van cyclosporine (geneesmiddel dat uw lichaamsafweer onderdrukt) worden versterkt.

Vertel uw arts of apotheker als u andere geneesmiddelen gebruikt of kort geleden heeft gebruikt. Dit geldt ook voor geneesmiddelen die u zonder voorschrift kunt krijgen.
Als er bij u een bloedtest wordt afgenomen moet u uw arts of het laboratoriumpersoneel vertellen dat u Primolut N gebruikt omdat dit invloed kan hebben op de resultaten van sommige testen.

Zwangerschap en borstvoeding

Als u zwanger bent, mag u Primolut N niet gebruiken. Als u tijdens het gebruik zwanger wordt, moet u onmiddellijk stoppen met het innemen van Primolut N en uw arts waarschuwen.
Als u borstvoeding geeft, mag u Primolut N niet gebruiken.
Vraag uw arts of apotheker om advies voordat u een geneesmiddel inneemt

Rijvaardigheid en het gebruik van machines

Er zijn geen redenen om aan te nemen dat Primolut N hier invloed op heeft.

Belangrijke informatie over enkele bestanddelen van Primolut N

Primolut N bevat lactose.
Als u overgevoelig bent voor bepaalde suikers, moet u contact opnemen met uw arts voordat u Primolut N gaat gebruiken.

3. HOE WORDT PRIMOLUT N INGENOMEN

Volg bij het innemen van Primolut N nauwgezet het advies van uw arts. Raadpleeg bij twijfel uw arts of uw apotheker.

Neem de tabletten met voldoende vloeistof in (bijvoorbeeld een glas water). Ter voorkoming van misselijkheid verdient het aanbeveling om de tabletten na de maaltijd in te nemen.

LET OP
U moet er voor zorgen dat er tijdens de gehele behandeling met Primolut N geen zwangerschap op kan treden. Het is daarom noodzakelijk dat u een niet-hormonaal voorbehoedmiddel gebruikt. Te denken valt bijvoorbeeld aan een condoom. Indien er tijdens de behandeling geen onttrekkingsbloeding optreedt in regelmatige perioden van ongeveer 28 dagen, moet aan een zwangerschap worden gedacht. Zolang daar geen zekerheid over bestaat moet de behandeling worden stopgezet.
De dosering is afhankelijk van de aandoening waarvoor u Primolut N krijgt voorgeschreven. De juiste dosering vindt u hieronder onder het desbetreffende kopje.

Dysfunctionele (onregelmatige) bloedingen
Neem gedurende 10 dagen, 3 tabletten per dag. De bloeding stopt in het algemeen binnen 1 tot 3 dagen. In sommige gevallen echter pas na 5 dagen. Voor een goed resultaat van de behandeling is het noodzakelijk dat u Primolut N ook na het stoppen van de bloeding regelmatig inneemt (in totaal 30 tabletten voor de behandeling van 10 dagen). Ongeveer 2 tot 4 dagen na het beëindigen van de behandeling treedt een bloeding op die in sterkte en duur vergelijkbaar is met een menstruatie. Zo’n bloeding wordt ook wel een onttrekkingsbloeding genoemd.
Hoewel uw arts Primolut N aan u heeft voorgeschreven om de onregelmatige bloedingen te stoppen, is het mogelijk dat u tijdens de eerste behandelingscycli nog steeds last heeft van onregelmatig bloedverlies. De volgende situaties zijn mogelijk:

• Lichte bloedingen tijdens de behandeling
Een enkele keer kan er, nadat de bloeding eerst gestopt was, toch weer licht bloedverlies optreden. U moet echter niet stoppen met het innemen van de tabletten. Een lichte bloeding stopt meestal vanzelf. Bij sterk of herhaald bloedverlies tijdens het innemen, moet u uw arts raadplegen.

* Niet tot stilstand komen van de bloeding; zware doorbraakbloedingen
Als u uw tabletten regelmatig inneemt, maar de bloeding niet ophoudt, is het van belang dat u de behandelend arts daar direct van op de hoogte brengt aangezien er in de meeste gevallen andere maatregelen noodzakelijk zijn. Het voorafgaande geldt eveneens als u tijdens de tabletinname, na het aanvankelijk stoppen van de bloeding, toch weer sterke bloedingen krijgt (doorbraakbloedingen).

* Voorkomen van heroptreden van dysfunctionele bloedingen
Om herhaling van dysfunctionele bloedingen te voorkomen dient u tijdens de volgende 3 cycli van de 16e tot en met de 25e cyclusdag 1 tot 2 maal daags 1 tablet Primolut N in te nemen (de eerste cyclusdag is de eerste dag van de laatste onttrekkingsbloeding). Enkele dagen nadat u gestopt bent met het innemen van Primolut N, zult u weer een onttrekkingsbloeding krijgen.

Amenorroe (het wegblijven van de menstruatie)
Om de groei van het baarmoederslijmvlies te bevorderen heeft uw arts u ook een oestrogeen voorgeschreven. Start volgens voorschrift van uw arts met het oestrogeen en neem daarna de 16e tot en met de 25e behandelingsdag 1 tot 2 maal per dag 1 tablet Primolut N in. Is uw oestrogeen productie echter voldoende, dan kan geprobeerd worden het oestrogeen weg te laten en vanaf de 16e tot en met de 25e cyclusdag 2 maal per dag 1 tablet Primolut N te nemen.
Enkele dagen nadat u gestopt bent met het innemen van Primolut N treedt een onttrekkingsbloeding op (ongeveer op de 28e behandelingsdag).

Endometriose
Begin de behandeling tussen de 1e en de 5e cyclusdag (de 1e cyclusdag is de 1e dag van uw menstruatie). Neem 2 maal per dag 1 tablet Primolut N in. Als er - tijdens de behandeling - licht bloedverlies (spotting) optreedt, zal uw arts de dosis verdubbelen (2x2 tabletten). Na het verdwijnen van de spotting kan de dosis weer op het oude niveau gebracht worden. De behandelingsduur moet tenminste 4 tot 6 maanden bedragen. Enkele dagen nadat u gestopt bent met het innemen van Primolut N, zult u een onttrekkingsbloeding krijgen.

Verschuiving van de menstruatie
De maandelijkse bloeding kan, indien daar gegronde redenen voor bestaan, worden vervroegd of uitgesteld.

* Vervroegen van de bloeding
Om een bloeding te vervroegen zal uw arts u liever een geneesmiddel voorschrijven dat zowel een progestageen als een oestrogeen bevat. Omdat bij een dergelijk middel in principe geen eisprong optreedt, is een zwangerschap vrijwel uitgesloten.

• Uitstellen van de bloeding
Aangezien Primolut N voor het uitstellen van de menstruatie op een zodanig tijdstip in de cyclus moet worden ingenomen dat een zwangerschap niet met zekerheid kan worden uitgesloten, kan u deze methode alleen toepassen als u zeker bent dat u niet zwanger bent.
Neem vanaf ongeveer 3 dagen vóór de verwachte menstruatie 2 tot 3 maal per dag 1
tablet Primolut N in. Gebruik Primolut N niet langer dan 10-14 dagen. Twee à drie dagen nadat u gestopt bent met het innemen van Primolut N, zult u een onttrekkingsbloeding krijgen.

Als u merkt dat Primolut N te sterk of juist te weinig werkt, moet u uw arts of apotheker om advies vragen.

Wat u moet doen als u meer van Primolut N heeft ingenomen dan u zou mogen

Wanneer u te veel van Primolut N heeft ingenomen, neem dan onmiddellijk contact op met uw arts of apotheker.
Er zijn geen directe schadelijke gevolgen van een overdosis Primolut N bekend. Het kan wel tot misselijkheid, overgeven en onregelmatig bloedverlies leiden. Er is geen speciale behandeling nodig.

Wat u moet doen wanneer u bent vergeten Primolut N in te nemen

Neem de vergeten dosering alsnog in, als het nog geen tijd is voor de volgende dosis. Neem echter nooit een dubbele dosis van Primolut N in om zo de vergeten dosis in te halen.
Als u een paar dagen achter elkaar geen tablet inneemt, zult u onregelmatig bloedverlies krijgen.

Als u stopt het het innemen van Primolut N

Als u stopt met het innemen van Primolut N is het mogelijk dat de klachten terugkomen.

Als u nog vragen heeft over het innemen van dit geneesmiddel, vraag dan uw arts of apotheker.



4. MOGELIJKE BIJWERKINGEN

Zoals alle geneesmiddelen kan Primolut N bijwerkingen veroorzaken, hoewel niet iedereen deze bijwerkingen krijgt.
Hieronder treft u een lijst van bijwerkingen die kunnen voorkomen, gesorteerd op het lichaamsdeel waar het effect op heeft, en op hoe vaak ze voorkomen.

Zeer vaak: bij meer dan 1 van de 10 vrouwen
Vaak: bij 1 tot 10 van de 100 vrouwen
Soms: bij 1 tot 10 van de 1.000 vrouwen
Zelden: bij 1 tot 10 van de 10.000 vrouwen
Zeer zelden: bij minder dan 1 van de 10.000 vrouwen

* Immuunsysteem:
Zelden: overgevoeligheidsreacties

* Zenuwstelsel:
Vaak: hoofdpijn Soms: migraine

* Ogen:
Zeer zelden: stoornissen in het zien (visusstoornissen), zoals bijvoorbeeld flikkeren voor de ogen

* Ademhalingsstelsel:
Zeer zelden: kortademigheid

* Spijsvertering:
Vaak: misselijkheid en braken

* Lever:
Zelden: geelzucht

* Huid:
Zelden: allergische huidreacties

* Geslachtsorganen:
Zeer vaak: bij continu gebruik doorbraakbloeding, te geringe menstruatie (hypomenorroe) Vaak: bij continu gebruik het wegblijven van de menstruatie

* Algemeen:
Vaak: ophoping van vocht in het lichaam
Daarnaast kan een verandering van het libido (meer of minder zin in seks) optreden. Bij langdurige toediening en hoge doseringen kunnen acne, depressieve stemmingen, vasthouden van water en zout en gewichtstoename en overmatige beharing (hirsutisme) optreden.

Wanneer één van deze bijwerkingen ernstig wordt of als er bij u een bijwerking optreedt die niet in deze bijsluiter is vermeld, raadpleeg dan uw arts of apotheker.

5. HOE BEWAART U PRIMOLUT N

Houd het geneesmiddel buiten het bereik en zicht van kinderen.

Bewaren in de oorspronkelijke verpakking ter bescherming tegen vocht. Bewaren beneden 25°C.
Uiterste gebruiksdatum
Gebruik Primolut N niet meer na de vervaldatum die staat vermeld op de verpakking na “Niet te gebruiken na” of “EXP.”.
Geneesmiddelen dienen niet weggegooid te worden via het afvalwater of met huishoudelijk afval. Vraag uw apotheker wat u met medicijnen moet doen die niet meer nodig zijn. Deze maatregelen zullen helpen bij de bescherming van het milieu.

6. AANVULLENDE INFORMATIE

Wat bevat Primolut N

* Het werkzame bestanddeel is norethisteron. Elke tablet bevat 5 mg norethisteron.

* De andere bestanddelen (hulpstoffen) zijn lactose mono hydraat, maïszetmeel en magnesiumstearaat.

Hoe ziet Primolut N er uit en wat is de inhoud van de verpakking

De tabletten hebben een kruisgleuf en zijn dus deelbaar. Primolut N is verkrijgbaar in verpakkingen van 3 strips die ieder 10 tabletten bevatten.

Houder van de vergunning voor het in de handel brengen en fabrikant Registratiehouder
Bayer B.V.
Energieweg 1
3641 RT Mijdrecht

Voor inlichtingen:
Bayer B.V., Postbus 80, 3640 AB Mijdrecht tel.: 0297 280 666

Fabrikant
Bayer Pharma AG en Bayer Weimar GmbH und Co. KG
Berlijn, Duitsland Weimar, Duitsland

Primolut N is ingeschreven in het register van geneesmiddelen onder RVG 02179

Deze bijsluiter is voor de laatste keer goedgekeurd in juli 2011