Uit onderzoek van onderzoekers van de Vrije Universiteit Brussel blijkt dat het voedingssupplement vitamine D een goedkope en veilige manier is om de COVID-19-pandemie te bestrijden. Het team uit Brussel ontdekte dat het risico dat mensen met een coronavirusbesmetting in het ziekenhuis werden opgenomen, een vijfde hoger was bij mensen met een tekort aan blootstelling aan zonlicht.

Vitamine D status

Het is al langer bekend dat vitamine D kan beschermen bij infecties van de luchtwegen. Een recente publicatie in Nutrients laat zien dat een vitamine D helpt te beschermen tegen besmetting met het griepvirus, maar inmiddels ook tegen de gevolgen van het coronavirus. Complicaties door het coronavirus treden vaker op bij ouderen en bij kwetsbare mensen, beide risicogroepen hebben vaak een tekort aan vitamine D.

Vitamine D is langer een factor geweest die over het hoofd is gezien. Landen waar een populatie een tekort heeft aan vitamine D zijn ook heviger getroffen door COVID-19.

Vitamine D tekort door veel binnen zitten

In de wintermaanden, hebben veel Nederlander te maken met een vitamine D-tekort. Vitamine D zit onder andere in vis. Maar vitamine D wordt vooral aangemaakt na blootstelling aan zonlicht. In de wintermaanden en als je veel binnen blijft, kom je minder in aanraking met natuurlijk zonlicht. Daarom wordt Nederlanders aangeraden vitamine D aan te vullen met een voedingssupplement.

En na onderzoek aan de Vrije Universiteit van Brussel blijkt dat landen waar de bevolking een tekort heeft aan vitamine D, harder getroffen zijn door het coronavirus. COVID-19 lijkt dus meer grip te hebben in landen waar de bevolking een relatief tekort heeft aan vitamine D.  En omdat mensen wordt geadviseerd om zoveel mogelijk binnen te blijven, is het vitamine-D-tekort door de lockdown ernstiger.  Gezondheidsorganisaties in Groot-Brittannië hebben de bevolking al aanbevolen vitamine D supplementen te nemen. Niet alleen in de wintermaanden maar ook tijdens de zomer en de herfst gedurende deze pandemie.

Vitamine D stabiliseert de afweer tegen het coronavirus

Vitamine D heeft een belangrijke rol in de calcium- en fosfaatbalans, wat de botgroei en aanmaak van bot beïnvloedt. Een tekort aan vitamine D wordt ook geassocieerd een verhoogde gevoeligheid voor infectieziekten; met name infecties van de bovenste luchtwegen. Het is alleen nog niet duidelijk of het vitamine D-tekort een oorzaak is van besmetting, of het gevolg van een ernstiger verloop van de ziekte. Onderzoek heeft inmiddels wel aangetoond dat er voordelen zijn aan vitamine D suppletie als preventie maar ook behandeling van COVID-19.

COVID-19 epidemie gestart op het noordelijk halfrond in de wintermaanden

SARS-CoV-2, het virus dat verantwoordelijk is voor COVID-19, begon op het noordelijk halfrond aan het einde van 2019 (winter). Veel landen op het noordelijk halfrond hebben de grootste verspreiding van het virus gehad en de meeste sterfgevallen. De lage sterftecijfers in de Scandinavische landen zijn uitzonderingen op de trend. Maar in deze landen is het tekort aan vitamine D in de bevolking geringer dan in de rest van Europa omdat vitamine D in veel voedingsmiddelen wordt toegevoegd. Italië en Spanje zijn ook uitzonderingen, maar prevalentie van vitamine D-tekort bij deze populaties komt verrassend vaak voor.

Ondanks dat het niet eenvoudig is om de sterfte als gevolg van het coronavirus tussen landen te vergelijken, is de sterfte door COVID-19 in sommige landen duidelijk hoger dan in anderen. Dit komt enerzijds dat in sommige landen of gebieden bijvoorbeeld relatief meer ouderen wonen. In andere landen is de kwaliteit en de toegankelijkheid van de gezondheidszorg weer beter, of is de sociaal-economische status beter dan in een ander land.

Donkere huidskleur

Mensen met een donkere huidskleur hebben meer kans op een vitamine D-tekort omdat een donkere huid het zonlicht minder goed doorlaat en omzet naar vitamine D. Hieruit kan ook verklaard worden waarom veel Afro-Amerikanen zo zwaar getroffen zijn door COVID-19. Uit de gegevens van het Britse Office for National Statistics blijkt ook dat negroide mensen in Engeland en Wales vier keer meer kans hebben om aan COVID-19 te overlijden dan witte mensen.

Vitamine D suppletie-adviezen

Het onderzoek naar het verband tussen vitamine D en het coronavirus is nog pril om conclusies maar het nemen van extra vitamine D wordt wel aangeraden. De suppletie-adviezen van de Gezondheidsraad geldt voor risicogroepen, zoals ouderen, mensen die nauwelijks buiten komen en mensen met een donkere huidskleur.

Ook Belgische wetenschappers adviseren preventief een vitamine D-suppletie. En bevelen de suppletie van vitamine D aan bij risicogroepen. Mensen die besmet zijn met het virus moeten mogelijk nog hogere doses vitamine D gebruiken.

Momenteel de NHS beveelt Britten nemen 10 microgram van de 'zon' voedingsstof elke dag tijdens lockdown 'om je botten en spieren gezond te houden'. Maar het zegt op haar website dat 'er momenteel niet genoeg bewijs te ondersteunen' beweert dat het immuunsysteem stimuleren van voedingsstoffen vermindert het risico van coronavirus.

Deze uitkomsten zijn het gevolg van een aantal onderzoeken die vergelijkbare verbanden hebben aangetoond tussen vitamine D en het coronavirus dat momenteel een pandemie veroorzaakt.